Sushi Çeşitleri ve İçindekiler
Sushi dendiğinde birçok kişinin aklına yalnızca çiğ balık ve pirincin yosuna sarılarak rulolar halinde dilimlenmiş versiyonu gelebilir. Ancak aslında sushi türleri, her damak zevkine hitap edebilecek ölçüde çeşitli. Hatta yaygın kanının aksine, sushi yalnızca çiğ balıktan yapılmıyor. Vegan ya da pişmiş balıkla yapılan sushi çeşitleri de bulunuyor. Elbette bu noktada görev sana düşüyor şefim. Misafirlerini en iyi sushi çeşitleri ile buluşturmak için söz konusu türleri daha yakından tanımaya hazır mısın?
1. Maki Sushi
En güzel sushi çeşitleri herkes için farklı olabilir. Ancak en yaygın tüketilen sushi türlerinin başında maki geliyor. Sushi türleri temelde beş farklı başlığa ayrılıyor. Bunlardan ilki olan maki, çeşitli balıkların farklı sebzelerle ve haşlanmış pirinçle birlikte nori olarak adlandırılan deniz yosununa sarılması sonucunda hazırlanıyor. Maki’nin klasik rulo görünümünün elde edilmesi için, nori bambu hasırların üstüne seriliyor. Malzemeler yosunun içine yerleştirildikten sonra rulo haline getiriliyor ve eşit büyüklükte dilimleniyor. Maki sushi, sözünü ettiğimiz yöntem kullanılarak rulo haline getirilen tüm sushi türleri için kullanılan genel bir kavram. Bu nedenle kendi içinde de alt türlere ayrılıyor.
2. Hosomaki
Çapı dar rulolar halinde hazırlanan hosomaki’nin özelliği, içinde yalnızca tek bir çeşit sebze ya da balık barındırması. Genellikle hosomaki yapımında salatalık veya havuç gibi sebzeler ya da ton balığı tercih ediliyor. Haşlanmış pirinçle çevrelenen bu malzeme, klasik maki tarifinde olduğu gibi deniz yosununa sarılarak rulo yapılıyor ve dilimleniyor.
3. Chumaki
Chumaki, hosomaki’nin malzeme yönünden daha çeşitli olan versiyonu. Reçetesinde iki ya da üç malzeme bir arada kullanılabiliyor. Bu nedenle hosomaki’ye göre daha kalın, futomaki’ye göre ise daha ince rulolar oluşturuyor.
4. Futomaki
Bol malzemeli sushi çeşitlerini tercih edenler için ideal bir seçenek oluşturan futomaki; üç, dört, hatta bazen dörtten fazla malzeme kullanılarak hazırlanıyor. Böylelikle ortaya, çapı ortalama beş santimetre olan geniş bir rulo çıkıyor.
5. Temaki
Maki sushi çeşitleri, genellikle chopstick adı verilen uzun çubuklar kullanılarak yenildiği için özellikle ilk kez chopstick kullanacak kişiler zor anlar yaşayabiliyor. Ancak söz konusu temaki olduğunda durum biraz farklı: “Te” sözcüğü Japoncada el demek. Temaki yapımında kullanılan malzemeler rulo değil, külah formunda sarılıyor. Bu sayede chopstick ya da çatal bıçak kullanılmadan, doğrudan elle tutularak yeniliyor.
6. Uramaki
Temel sushi çeşitleri arasında yer alan bir diğer tür ise uramaki. Aslında uramaki’yi maki’nin alt türlerinden biri olarak da değerlendirmek mümkün, ancak aralarında temel bir fark var: Uramaki yapımında kullanılan sebze ya da balıklar önce deniz yosunuyla, sonra haşlanmış pirinçle sarılıyor. Son aşamada pirincin üstüne susam da serpilebiliyor. Böylece klasik maki çeşitlerinde malzemeleri çevreleyen katmanlar, uramaki yapımında tamamen tersine dönüyor. Uramaki, deniz yosununun keskin tadından ya da dokusundan pek hoşlanmayanlar için uygun bir seçenek.
7. Nigiri
Rulo formundaki sushi çeşitlerine biraz ara verelim ve başka bir türden söz edelim şefim: Nigiri görünüm açısından maki sushi’lerden tamamen farklı. Çünkü nigiri, yalnızca elle şekillendirilen haşlanmış pirincin üstüne yerleştirilen çiğ balık dilimlerinden oluşuyor. Nigiri yapımında genellikle somon ya da dil balığı kullanılıyor. Çiğ balık tüketmeye karşı önyargılı olmayan, ancak deniz yosununun tadını sevmeyen kişiler tercihini nigiri’den yana kullanabiliyor.
8. Chirashi
Chirashi’yi bir tür sushi salatası ya da tabağı olarak tanımlamak mümkün. Çünkü chirashi hazırlanırken önce tabağa haşlanmış pirinç konuyor, daha sonra pirinçlerin üstüne çiğ balık dilimleri yerleştiriliyor. Hazırlaması oldukça basit olduğundan chirashi’yi sana mutfakta zaman ve pratiklik kazandırabilecek bir aperitif ya da ana öğün olarak değerlendirebilirsin şefim. Üstelik, tabağın sunumunda yaratıcılığını konuşturabilir, çiğ balık dilimlerinin yanı sıra farklı deniz ürünleri de kullanabilirsin.
9. Sashimi
Çiğ balık tüketme fikrinden hoşlanmayanların asıl uzak durması gereken terim, sashimi. Çünkü sashimi, aslında chirashi ve nigiri yapımında da kullanılan çiğ balık dilimlerinin ta kendisi. Bu nedenle doğrudan sushi türü olarak değerlendirilmeyen sashimi; yanında nari, haşlanmış pirinç ya da başka bir deniz ürünü olmadan servis ediliyor. İncecik dilimler halinde kesilen sashimi’nin kokusuz, taze, soğutulmuş ve hafif aromalı olması gerekiyor.
Modern Sushi Çeşitleri
Uzak Doğu mutfağının geleneksel sushi çeşitlerinden söz ettik şefim. Ancak günümüzde özellikle Batı mutfağının yemek kültürüne uyarlanmış farklı sushi versiyonları da var. Modern sushi çeşitleri olarak tanımlayabileceğimiz bu seçenekler, sushi’nin dünya mutfaklarındaki popülerliği arttıkça çoğalıyor. Dilersen, bir de modern sınıfına giren en lezzetli sushi çeşitleri arasında kısa bir gezintiye çıkalım.
California Roll
Türkiye’de en çok sevilen sushi türlerinden biri olan California roll, hafif bir aromaya sahip. Reçetesinde avokado, yengeç, balık yumurtası ve salatalık bulunuyor. California roll’un yengeç yerine çiğ somon kullanılarak hazırlanan versiyonu ise Alaska roll olarak adlandırılıyor. Ülkemizde sıkça tüketilen bu lezzeti daha yakından keşfetmek için California roll tarifi detaylarına göz atmayı unutma şefim.
Spider Roll
Spider roll, California roll’ün malzeme açısından daha çeşitli olan versiyonu. Kızartılmış yengeç, salatalık, avokado ve balık yumurtasının yanı sıra bu sushi türünün malzemeleri arasında baharatlı mayonez ile daikon filizi ya da marul da bulunuyor.
Philadelphia Roll
Philadelphia roll’ün de ana malzemesi kızartılmış somon balığı. Ancak diğer malzemeler arasında yalnızca salatalık ve krem peynir bulunuyor. Bu sayede Philadelphia roll, tat ve aroma açısından hafif bir sushi çeşidi arayanlar için uygun bir alternatif oluşturuyor.
Vegan Roll
Vegan/vejetaryen beslenen ya da balık sevmeyen kişiler tarafından sıklıkla tercih edilen vegan roll’un içinde yalnızca çeşitli sebzeler var. Genellikle havuç, salatalık ve avokado gibi sebzelerin bir arada kullanıldığı vegan roll, diğer maki sushi türleri gibi haşlanmış pirinç ve deniz yosununa sarılıyor.
İlk Kez Sushi Yiyen Bir Misafir Ne Yemeli?
Elbette bu sorunun yanıtı her misafirin için farklı olabilir şefim. Ancak sushi’ye karşı önyargıları olan kişilerin ilk etapta pişmiş balık içeren ya da vegan sushi çeşitlerinden yana seçim yapmaları daha doğru bir tercih olabilir. Tuna ve levrek gibi yumuşak balıkların kullanıldığı sushi çeşitleri de ilk sushi deneyiminde keskin aromalarla karşılaşmak istemeyenler için uygun alternatifler oluşturuyor.
Sushi türlerinin tümü, yanlarında wasabi, zencefil turşusu ve soya sosu gibi eşlikçilerle birlikte servis edilebiliyor. Wasabi oldukça acı bir tada sahip olduğundan, acı sevmeyen misafirlerini bu sosu içermeyen sushi’lere yönlendirebilirsin. İlk kez sushi yiyecek misafirlerin için farklı sushi türlerini buluşturduğun karma tabaklar hazırlayabilir ya da menüye vegan seçenekler ekleyebilirsin. Bundan sonrası tamamen senin yaratıcılığına ve ustalığına kalmış.
