Mantar Nedir?
Mantarlar, ormanlardan çiftliklere kadar çeşitli ortamlarda, farklı koşullarda yetişebilen bir Fungi türüdür. Hatta özel kitlerle ev ortamında da yetiştirilebilirler. Mantarların kalorisi düşüktür; protein, lif, vitaminler ve mineraller dahil olmak üzere çeşitli besin değerleri açısından zengindir. Pek çok şekil, boyut ve renkte olabilirler. Benzersiz umamisi ve etli dokuları nedeniyle dünyanın dört bir yanında mutfaklara girmişlerdir. Bazı yaygın mantar çeşitleri arasında kültür, shiitake, istiridye, kanlıca, kestane, porçini ve trüf mantarı'nı sayabiliriz.
Mantarların Sağlığa Yararları
Mantarlar, düşük kalori oranları ve yüksek besin değerleri ile bitki bazlı beslenme için önemli bir bileşendir. B ve D vitaminlerinin yanı sıra potasyum, bakır ve selenyum gibi mineraller için iyi bir kaynaktır. Faydalı antioksidanlar içerirler.
Mantarlar kas kütlesini korumak ve dokuları onarmak için önemli olan iyi bir protein kaynağıdır. Et veya süt ürünleri kadar protein içermeseler de vejetaryenler ve veganlar için ihtiyaç duyulan proteini sağlarlar. Shiitake gibi bazı mantar türleri, proteinin yapı taşları olan dokuz temel amino asidin tamamını içerir. Mantarın bir diğer faydası ise yağ ve kolesterol oranının düşük olmasıdır. Kalp dostudurlar. Aynı zamanda tok ve tatmin olmuş hissetmenize yetecek kadar lif içerirler.
Türkiye’de Yetişen Mantarlar
Türkiye'de yetişen binlerce mantar türü arasından en bilinen ve yenilebilir olanları arasında şunlar yer alır:
- Kestane mantarı
- Kültür mantarı
- Kanlıca mantarı
- Trüf mantarı
- Sığır dili mantarı
- Kayın (istiridye) mantarı
- Kuzu göbeği (morel) mantarı
- Padişah mantarı
- Tellice mantarı
- Tirmit mantarı
- Borazan mantarı
- İmparator (gelincik) mantarı
- Shiitake mantarı
- Porçini mantarı
- Çam kabara mantarı
- Pestik mantarı
- Çam mantarı
- Saçaklı mantar
- Bal mantarı
- Kıvırcık mantar
Ancak mantar toplayıcılığı özel bir uzmanlık gerektirir. Zehirli ve zehirsiz mantarları birbirinden ayırmak oldukça zordur. Bu yüzden besin olarak değerlendirilecek mantarlar yalnızca profesyonellerden temin edilmelidirler.
Bitki Bazlı Beslenmede Mantarlar
Bitki bazlı beslenme alternatiflerine mantarları dahil etmenin birçok yolu vardır. Sotelenebilir, kızartılabilir, ızgara yapılabilir veya hamburger ve köfte gibi alternatiflerle tariflerde et yerine kullanılabilirler. Lezzet ve doku katmak istediğiniz her reçeteye mantar dahil etmenin bir yolunu bulabilirsiniz.
Mantarlar, vegan "köfte" yapmak için de kullanılabilir. Mantarlı vegan köfteler, lezzetli ve doyurucu bir hâle gelmek için tahıl ve baharatlar kombinasyonlarına ihtiyaç duyar.
Mantarların bitki bazlı beslenmeye olan katkısı ortadadır. Kalorileri düşük ancak besin değerleri yüksektir. İyi bir protein, vitamin ve mineral kaynağıdırlar; yağ ve kolesterol oranları düşüktür. Çok yönlü, dokulu ve leziz bir besindir. Sağlık açısından oldukça faydalıdırlar. İster vejetaryen veya vegan menüler hazırlayın ister sadece bitkisel beslenme alternatiflerinizi artırın; mantarlar sizi ve müşterilerinizi her açıdan tatmin edecektir